به نقل از «عصر ایران»

 تلۀ پوتین برای ورود ایران به جنگ با اوکراین و اروپا

تاریخ انتشار: ۲۸ مهر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۲۲۶۹۴۵

دکتر سید قائم موسوی*     در کشاکش جنگ های جهانی اول و دوم، ایران اعلان «بی‌طرفی» کرده بود. سیاستی که به زعم تصمیم گبرندگان آن می توانست کشور را از شعله های جنگ های ویرانگر در امان نگاه دارد.    در عمل دُوَل متخاصم هیچکدام به این سیاست ایران وقعی ننهادند و کشور به اشغال بیگانگان درآمد. بهانه ها و دلایل اشغالگران صرفاً توجیهاتی بیش نبودند و شرایط میدانی جنگ ایجاب می کرد که کشور اشغال شود و آنها هم بدون توجه به استراتژی بی طرفانه این کار را کردند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

   سیاستی که در عمل هیچگونه منفعتی برای امنیت و تمامیت ارضی کشور در بر نداشت.آنها اگر با شامه ای تیزبین طرفِ برندگان احتمالی جنگ را گرفته و بازی در وسط را رها می کردند، بهتر قادر بودند منافع ملی کشور را تأمین کنند. شاید گفته شود اکنون صحبت از آن زمان آسان است و غبار وقایع و تعارض منافع نمی گذاشت که به سادگیِ ما تصمیم اتخاذ کنند اما کسانی که مصادر امور را بر عهده داشتند بایستی حداقلی از روند احتمالی امور بین المللی را می دانستند که همین ندانستن ها و توهمات باعث آن مصیبت ها شده بود.    اکنون و در حالی که شکنندگی رقابتهای بین المللی و بحرانهای آن مستعد شکل گیری جنگی دیگر در قامتِ جنگ های بین المللی سابق است به نظر می رسد دوباره ایران تلاش می کند در وسط بازی بایستد و توانِ انتخاب میان طرفین را ندارد. آنچه دلش می خواهد با آنچه به زبان می راند و در عمل انجام می شود متناقض هستند.    بحران اوکراین و مسائل پیرامونی اش از جمله فروش پهپادهای ایرانی به روسیه،نقشِ مسئلۀ حضور آلمانی ها در ایران در آستانه جنگ جهانی دوم را تداعی می کند. همانقدر که آن موضوع بحران زا شد این موضوع نیز می تواند دردسر جدیدی برای افتادن ایران در دلِ بحران ایجاد نماید.    به خوبی مشخص بود که بحران اوکراین فرسایشی و درازمدت خواهد بود. اگر چه شاید پوتین تصور می کرد به سادگی تجاوزش را به جایی می رساند، با تبدیل آن به شمشیر داموکلس و اسباب امتیاز؛ هم بخشی از خاک اوکراین را تصاحب کرده و هم رقبای غربی خود را وادار به کرنش در برابر زیاده خواهی هایش خواهد کرد. رخدادها اما وفق تمایل او پیش نرفتند. آمریکا به خوبی پشت اوکراین درآمد، اروپایی ها خود را برای زمستان سخت آماده کردند و از همه مهم تر؛ اوکراینی ها عرصۀ میدانی را بر متجاوزین روس تلخ و تیره کردند.    چشم انداز بحران همچنان نامتعین است و به سختی بتوان امیدوار بود که بدون دامن گیر شدن بخش هایی از ترکش آن برای ایران به اتمام برسد. این غیر از استعداد برکشیده شدن تقابل فیزیکی نیرد فراتر از دوگانۀ روسیه-اوکراین است.    تهدیدهای گاه‌وبیگاه پوتین به استفاده از قابلیت های هسته ای علیه اوکراین و عدم اجتناب اروپا-آمریکا از برخورد متناسب با آن قادر است شعله های جنگ هسته ای را برافروزد. مسئله ای که شاید در کناکنش های لفظی و در چارچوب بازدارندگی به مرحلۀ اجرایی نرسد اما شبح آن به وضوح جولان می دهد و هر اشتباه محاسباتی از طرفین بالقوه می تواند جنگی ویرانگر را بر دنیا تحمیل نماید.    به خوبی روشن است که روسیۀ منزوی به شدت تقلا می‌کرد تا در این تجاوز یکجانبه کشور دیگری را در کنار خود داشته باشد. چالش پهپادها علیرغم انکار آن توسط بخش عقلانیت محور سیستم زمینه ساز عملی شدن این هدف شده است.    با تحریم های جدید اتحادیه اروپا، روسیه ضمن نارو زدن به فناوری پهپادها و عدم رضایت از کاربردهای عملی آن که هدفش رسمیت بخشیدن به خرید آنها بوده است عملاً ایران را به بحران فراخواند و توانست در عین تثبیت چالش های ایران با غرب، پای جمهوری اسلامی را در باتلاق بحران فرو ببرد.    هم تحریم های گذشته را تثبیت کرد و هم تحریم های جدیدی را به بار آورد. این غیر از گرفتن ظرفیت های گریز از تحریم جمهوری اسلامی می باشد. اینگونه مثل آنچه در سوریه گذشته بود بخشی از هزینه های جنگ را با ایران تقسیم کرد.    تردید نداشته باشید چنانچه بنا به هر علتی بحران تجاوز روسیه به اوکراین فراگیر شود و به جاهای باریک بکشد، پروندۀ پهپادها؛ ایران را در کام بحران فرو خواهد برد، بحرانی که با کمی عقلانیت می توانستیم از فرصت هایش استفاده یا حداقل از شعله های آن دور باشیم و بیهوده در کنار روسیه قرار نگیریم.   روسیه اما بنا ندارد دست از سر ما بردارد!

-------------------------------------- * منبع: کانال نویسنده، ژانوس سیاست mousavi2025@

منبع: عصر ایران

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۲۲۶۹۴۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پهپاد جدید ایران؛ «هیرو» یا «لانست»؟

«ایران از یک پهپاد مشابه نمونه روسی رونمایی کرده، اما این به این معنا نیست که مسکو فناوری تولید پهپاد مشترک با تهران دارد.» پل ایدون تحلیلگر ارشد سیاست و تاریخ خاورمیانه ۲۹ آوریل در مجله فوربس نوشت: رسانه‌های ایرانی با اشاره به شباهت خفیف پهپاد ایرانی به پهپاد لانست روسیه، که از زمان ورود به خدمت در سال ۲۰۲۰ در سوریه و اوکراین مورد استفاده قرار گرفته است، هفته گذشته از ساخت یک مهمات سرگردان جدید - که در فضای عمومی به عنوان پهپاد‌های انتحاری یا کامیکاز شناخته می‌شود- خبر دادند.

به گزارش دنیای اقتصاد، وجود این پهپاد که هنوز نام رسمی آن مشخص نیست، در روز‌های پایانی هفته گذشته در گزارش خبرگزاری تسنیم فاش شد. در انتهای این گزارش آمده است: «با فرض اینکه مهمات سرگردان جدید ساخته شده توسط سپاه الهام گرفته از لانست ساخت روسیه باشد، این پهپاد باید دارای استقامت پرواز ۳۰ تا ۶۰ دقیقه باشد و محموله ۳ تا ۶ کیلوگرمی را در برد ۴۰ کیلومتری حمل کند.»

استفاده از کلمه «الهام گرفته» قابل‌توجه است. این پهپاد مطمئنا مشابه لانست نیست، اما به نظر می‌رسد طراحی اولیه مشابهی دارد و همان‌طور که تسنیم اشاره می‌کند، به احتمال زیاد برد و بار قابل مقایسه دارد. در نبرد اوکراین، لانست‌ها با نابود کردن چند هدف با‌ارزش - از تانک‌های لئوپارد و هویتزر‌های غربی گرفته تا دفاع هوایی و جت‌های جنگنده دوران شوروی - مایل‌ها پشت خط مقدم، اعتبار خود را نشان دادند که باعث شد اوکراین به میزان خطرناک و دشوار بودن آن‌ها برای مقابله اذعان کند.

در حالی که این رکورد بدون شک چشمگیر است، اما هیچ نشانه‌ای وجود ندارد که علاقه ایران به خرید لانست را جلب کرده باشد. تهران تا به امروز به طور انحصاری هواپیما‌های بدون سرنشین به روسیه صادر کرده است.

حتی قبل از اینکه روسیه و ایران همکاری‌های فنی و دفاعی بی سابقه‌ای از زمان تهاجم روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ ایجاد کنند، در اوایل اوت ۲۰۱۹ این مسکو بود که به هواپیما‌های بدون سرنشین تهران علاقه نشان داد، نه برعکس. فوربس در ادامه ادعا می‌کند: از سال ۲۰۲۲، ایران هزاران مهمات شاهد ۱۳۱ و شاهد ۱۳۶ را به روسیه تحویل داده است.

این کشور همچنین به روسیه اجازه داد تا انواع این پهپاد‌ها را در کارخانه هواپیما‌های بدون سرنشین Yelabuga در منطقه ویژه اقتصادی آلابوگا جمهوری تاتارستان در ۵۶۰ مایلی شرق مسکو مونتاژ کند. مسکو هزینه بسیاری از این پهپاد‌ها را از طریق طلا پرداخت کرد و همچنین طبق گزارش ها، موشک‌های ضد تانک و ضد هوایی استینگر آمریکایی قابل حمل را به ایران فرستاد که تهران به احتمال زیاد از این فرصت برای مهندسی معکوس استفاده خواهد کرد.

هیچ نشانه‌ای وجود ندارد که روسیه پهپاد‌های لانست یا حتی طرح‌هایی را برای ساخت محلی در ایران به عنوان بخشی از این تراکنش‌ها ارائه کرده باشد، اگرچه این امر کاملا غیرقابل تصور نیست. یک تحلیلگر دفاعی و امنیتی گفت: «تقریبا هیچ چیز درباره این پهپاد جدید آشکار نشده است و با وجود شباهت آن به لانست، فکر نمی‌کنم کپی مجوزدار لانست یا مبتنی بر فناوری روسی باشد.»

این منبع گفت: «من از طراحی هواپیما‌های بدون سرنشین روسی فراتر از لنست که ایران علاقه‌مند به ساخت یا کپی‌برداری از آن باشد، اطلاعی ندارم. ادعا می‌شود که شاهد-۱۳۱/-۱۳۶ ایران بر اساس طرح‌های قبلی دیگر مانند هارپی/هاروپ اسرائیلی، ASN-۳۰۱ چینی و چین هسیانگ تایوانی ساخته شده اند.»

این کارشناس همچنین خاطرنشان کرد که حزب الله پهپاد‌های ابابیل-۲ و مرصاد خود را به شدت به «پیکربندی مشابه» تغییر داده و در ماه فوریه از آن‌ها علیه اهدافی در اسرائیل استفاده کرده است. علاوه بر این، یکی از کاربران در شبکه اجتماعی X خاطرنشان کرد که پهپاد ایرانی که نامش فاش نشده است، بیشتر به Hero-۴۰۰ اسرائیل شباهت دارد تا لانست روسی، و این نشان می‌دهد که ایران احتمالا این پهپاد را از نمونه‌ای شکار شده از اسرائیل، مهندسی معکوس کرده است.

این منبع مدعی شد: می‌توان حدس زد که پهپاد جدید ایرانی در واقع بر اساس یک نمونه Hero-۴۰۰ است که ممکن است در لبنان/سوریه یا در یکی از حداقل شش کشتی ایرانی که بنا بر گزارش‌ها توسط پهپاد‌های سرگردان اسرائیل بین سال ۲۰۱۹ و ۲۰۲۱ آسیب دیده‌اند، کشف شده باشد.

ایران در واقع سابقه طولانی در مهندسی معکوس سیستم‌های تسلیحاتی خارجی از جمله هواپیما‌های بدون سرنشین دارد. مهم‌تر از همه، ایران یک هواپیمای لاکهید مارتین RQ-۱۷۰ سنتینل را که سال ۲۰۱۱ از افغانستان وارد حریم هوایی ایران شد و سرنگون شد، مهندسی معکوس کرد. اسرائیل یکی از این پهپاد‌ها را در سال ۲۰۱۸ رهگیری و تایید کرد که این پهپاد «کپی» از «سنتینل» است.

ایران همچنین دارای سابقه توسعه تسلیحات منحصر به‌فرد در داخل کشور است، مانند موشک پرسه‌زن به نام ۳۵۸ که در اطراف منطقه تعیین شده پرسه می‌زند تا زمانی که پهپادها، بالگرد‌ها یا سایر هواپیما‌های ارتفاع پایین دشمن را برای رهگیری شناسایی کند. اتفاقا سایر کشور‌ها پهپاد‌هایی ساخته‌اند که به شدت شبیه به سری شاهد ایران است که معلوم نیست از تهران خریداری کرده باشند.

به عنوان مثال، چین اخیرا از پهپاد Sunflower ۲۰۰ رونمایی کرد که شباهت زیادی به شاهد-۱۳۱ دارد، همان‌طور که پهپاد عذاب ترکیه که سال گذشته رونمایی شد، نیز بسیار شبیه است. هر دوی این پهپاد‌ها پس از شروع استفاده روسیه از شاهد در برابر اوکراین در سال ۲۰۲۲ رونمایی شدند و هر دو برد مشابهی دارند. ایران احتمالا طراحی و عملکرد لانست را رصد کرده و مهندسان خود را موظف به ساخت یک پهپاد ایرانی با قابلیت‌های مشابه کرده است، دقیقا مانند چین و ترکیه که به نظر می‌رسد این فرمول را با شاهد انجام داده اند.